طرز تهیه سیر قلیه؛ خورش محبوب و نوستالژیک گیلانی
به گزارش تور کانادا، با طرز تهیه سیر قلیه، یکی از لذیذترین خورش های گیلانی آشنا شوید و با طبخ آن در منزل، عطر و بوی غذاهای شمالی را به خانه خود بیاورید.
خورش سیر قلیه یا سیر چغرتمه، یکی از غذاهای شمالی محبوب و قدیمی است که اصالت آن به استان گیلان برمی گردد. مرغ، اردک، غاز یا قرقاول، لپه، برگ سیر تازه و تخم مرغ از مواد اصلی تشکیل دهنده این خورش هستند. البته در بعضی طرز تهیه ها از سیر تازه، پیاز، شوید خشک و زعفران نیز استفاده می گردد. خورش سیر قلیه مانند بیشتر غذاهای شمالی، طعمی ترش دارد و این ترشی را از آب نارنج یا آبغوره می گیرد. بعضی افراد، این خورش را با سیر واویج یا سیرابیج اشتباه می گیرند؛ در حالی که سیر واویج در گیلان به مخلوط سیر و تخم مرغ گفته می گردد. سیر واویج یا سیرابیج، یک خورش ساده و گیاهی گیلانی است که با برنج سرو می گردد و طعمی فوق العاده خوشمزه دارد.
سیر قلیه، معمولا با کته و همراه با سیر ترشی و ترب سفید سرو می گردد. اگر به سیر علاقه دارید، حتما این خورش را در خانه درست کنید و اگر از آن دسته افرادی هستید که به خاطر بوی سیر، خود را از خوردن آن محروم نموده اید، بهتر است بدانید که این خورش، غذایی ساده و بدون بوی بد سیر است. پاییز و زمستان فصل سیر تازه است؛ پس دست به کار شوید و این بار یک غذای شمالی اصیل بپزید.
خورش سیر قلیه، غذایی بسیار مقوی و مفید است و از خواص مصرف آن می توان به تقویت سیستم ایمنی بدن، درمان سرماخوردگی، کاهش فشار خون، جلوگیری از تشکیل لخته خون، کاهش کلسترول، یاری به داشتن عمر طولانی و پیشگیری از آلزایمر اشاره نمود. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه سیر قلیه مجلسی و فوت و فن های کوزه گری آن آشنا کنیم.
هرآنچه باید درباره خورش سیر قلیه بدانید:
- طرز تهیه سیر قلیه گیلانی
- نکات مهم برای تهیه خورش سیر قلیه با مرغ
- فواید خورش سیر قلیه
- طعم خورش سیر قلیه
طرز تهیه سیر قلیه گیلانی
سیر قلیه گیلانی با لپه، برگ سیر، تخم مرغ، پیاز، گوشت مرغ، اردک یا غاز درست می گردد و معمولا آن را همراه با برنج، ترب سفید، انواع ترشی، سالاد و زیتون سرو می نمایند. در ادامه طرز تهیه خورش سیر قلیه با مرغ را به شما آموزش خواهیم داد؛ خورشتی لذیذ که انگشتانتان را نیز با آن خواهید خورد.
مواد لازم برای 6 نفر
- 1.5 پیمانه لپه
- 6 پیمانه برگ سیر ریز خرد شده (به اندازه سبزی خورشتی)
- 2 عدد پیاز کوچک پوست کنده و خلالی خرد شده
- یک عدد پیاز کوچک پوست کنده و چهار قاچ شده
- 5 عدد تخم مرغ
- 600 گرم مرغ (سینه یا ران)
- نمک، فلفل و زردچوبه به اندازه لازم
- روغن به اندازه لازم
- دو قاشق غذاخوری آبغوره
طرز تهیه سیر قلیه
مرحله اول:
آماده سازی لپه: لپه ها را از شب قبل خیس کنید و چند بار آب آن ها را عوض کنید تا نفخ لپه گرفته گردد و زودتر بپزد. سپس آب آن ها را خالی کنید و در یک قابلمه آب تازه، روی حرارت میانه گاز به صورت جداگانه بپزید؛ اما مراقب باشید که لپه ها له نشوند.
مرحله دوم:
آماده سازی مرغ: مرغ را به صورت جداگانه به همراه زردچوبه، نمک، فلفل سیاه و یک عدد پیاز چهار قاچ شده و کمی آب در بک قابلمه بریزید و آن را روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا آب به جوش آید. کف جمع شده روی آب را با یک قاشق جمع کنید و دور بریزید. شعله گاز را کمی کنید و مرغ را برای حدود 45 دقیقه بپزید. سپس آن ها را از آب مرغ دربیاورید و در یک تابه با کمی روغن سرخ کنید. مرغ های سرخ شده را کنار بگذارید. آب مرغ را نیز از صافی رد کنید و کنار بگذارید.
مرحله سوم:
اندازهی روغن را در یک قابلمه مناسب بریزید و قابلمه را روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا روغن داغ گردد. سپس پیازهای خلالی خرد شده را در قابلمه بریزید و آن ها را برای حدود سه تا پنج دقیقه تفت دهید تا سبک و شیشه ای شوند. در ادامه برگ سیر ریز خرد شده را به همراه نمک، فلفل و زردچوبه نیز در قابلمه بریزید و مواد را با هم تفت دهید تا کاملا سرخ و طلایی شوند. توجه داشته باشید که در این مرحله باید خیلی مراقب باشید؛ زیرا برگ سیر نباید بسوزد یا سیاه گردد.
مرحله چهارم:
تخم مرغ ها را به برگ سیر و پیاز سرخ شده در قابلمه اضافه کنید. اجازه دهید تا تخم مرغ ها کمی خودشان را بگیرند؛ سپس مواد داخل قابلمه را هم بزنید. در ادامه لپه های از قبل پخته شده را در قابلمه به ترکیب سیر، پیاز و تخم مرغ اضافه کنید.
مرحله پنجم:
مرغ سرخ شده را به همراه آب مرغ صاف شده در قابلمه خورش بریزید و شعله گاز را زیاد کنید تا آب مرغ، دوباره به جوش آید. شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید تا خورش سیر قلیه شمالی به روغن افتاده و به اصطلاح، جا بیفتد.
مرحله ششم:
دو قاشق غذاخوری آبغوره به خورش اضافه کنید و صبر کنید تا آب خورش کشیده گردد. خورش سیر قلیه خوشمزه خود را با پلو، ترب سفید، انواع ترشی، سالاد و زیتون سرو کنید.
نکات مهم برای تهیه خورش سیر قلیه با مرغ
- اگر فراموش کردید که لپه را از قبل خیس کنید، حتما یک بار آن را در آب بجوشانید و آب آن را خالی کنید. این کار را یک بار دیگر تکرار کنید و سپس لپه را با آب تازه بپزید.
- حجم برگ سیر، پس از سرخ کردن نصف خواهد شد؛ پس در استفاده از آن برای تهیه این خورش خوشمزه گیلانی، دست و دل باز باشید.
- از ساقه های سیر در تهیه خورشت استفاده نکنید و سعی کنید فقط برگ سبز سیر را در خورش بریزید.
- شما می توانید به جای گوشت مرغ از گوشت اردک یا غاز نیز بهره ببرید.
- اگر از مرغ کوچک یا اردک برای تهیه خورش استفاده می کنید، آن را پس از شستن و تمیز کردن به صورت درسته بپزید و به خورش اضافه کنید.
- توجه داشته باشید که خورش سیر قلیه گیلکی با مرغ، یک خورش کم آب است؛ پس آب مرغ را به اندازه به خورش اضافه کنید و اجازه دهید تا آب خورش کم گردد.
- گاهی سیر قلیه را هم بزنید تا ته نگیرد.
- شما می توانید از زعفران دم نموده نیز برای خوش عطر کردن این خورش بهره ببرید.
- بعضی افراد، کمی شوید خشک نیز به این خورش اضافه می نمایند.
- افزودن کمی سیر رنده شده به برگ سیر در حال سرخ شدن، طعم این خورش را بهتر می نماید.
- اضافه کردن آبغوره به خورش اختیاری است و می توان آن را حذف کرد.
- به جای آبغوره می توان از آب نارنج یا آب لیمو نیز استفاده کرد.
- بعضی افراد تخم مرغ هم زده را در آخرین مرحله به خورش اضافه می نمایند و پس از پخت آن در خورش، غذا را سرو می نمایند.
- در بعضی از طرز تهیه ها از پیاز استفاده نمی گردد.
- در طرز تهیه سیر قلیه رشتی، مرغ را در ابتدا تفت می دهند؛ سپس آن را با آبغوره مزه دار می نمایند و همراه با لپه های خیس نموده می پزند. در ادامه برگ سیر خرد شده را سرخ می نمایند و با تخم مرغ هم زده تفت می دهند. سپس برگ سیر و تخم مرغ را به مرغ و لپه پخته شده اضافه می نمایند و اجازه می دهند تا خورش، کم آب گردد و جا بیفتد.
- طرز تهیه سیر قلیه بدون لپه بسیار ساده است و کافی است لپه را از طرز تهیه حذف کنید؛ البته باید بدانید که لپه از مواد اصلی تشکیل دهنده این خورش اصیل گیلانی است و بهتر است که حذف نگردد.
فواید خورش سیر قلیه
ماده اصیل تشکیل دهنده خورش سیر قلیه، برگ سیر است. سیر تاریخچه جالبی دارد. بزرگان مصری، این گیاه را به عنوان گیاهی مقدس می شناختند و یک پر آن را در بلندترین مکان هرم جیزه حکاکی کردند؛ در حالی که یونانیان از سیر متنفر بودند و هرکسی که سیر مصرف می کرد را از معابد خود بیرون می انداختند. برگ سیر، یکی از بخش های این گیاه و سرشار از ویتامین B6، ویتامین C، مس، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز و سلنیوم است. در ادامه شما را با بعضی از خواص شگفت انگیز برگ سیر آشنا خواهیم کرد.
- کنترل سطوح کلسترول خون: برگ سیر، مقدار LDL و HDL (چربی خوب و چربی بد) را در جریان خون کنترل می نماید و مقدار چربی را پایدار نگه می دارد.
- بهبود گردش خون: سیر، مانع مسدود شدن جریان خون به وسیله چربی می گردد و به همین علت، گردش خون به حالت مطلوب می رسد.
- جلوگیری از بالا رفتن فشار خون: برگ سیر، فشار خون را پایین می آورد و به تثبیت فشار خون نیز یاری می نماید.
- جلوگیری از بروز حمله قلبی و کاهش ریسک سکته مغزی: یاری به سلامت قلب و عروق و بعلاوه مغز از مهم ترین خواص برگ سیر است.
- بهینه سازی جربان خون: برگ سیر به اکسیژن رسانی کافی خون به ارگان های بدن یاری می نماید. ضمناً، برگ سیر از ابتلا به هرگونه بیماری مرتبط با سلامت خون نیز جلوگیری می نماید.
- کاهش قند خون: برگ سیر، قند خون را کاهش می دهد و سطح قند خون را بهینه سازی می نماید؛ بنابراین برگ سیر را به عنوان گیاهی مفید برای جلوگیری از دیابت می شاسند.
- افزایش گلبول های خون: برگ سیر، خون را برای فراوری گلبول قرمز تازه در داخل بدن تحریک نموده و بعلاوه فرایند ساخت گلبول های سفید را در زمان بروز بیماری تسریع می نماید.
طعم خورش سیر قلیه
خورش سیر قلیه، یک خورش ترش مزه و خوش طعم گیلانی است که با عطر و بویی اشتهاآور در کنار کته شمالی، دل شما را خواهد برد. سیر قلیه، غذایی مناسب برای فصول سرد است؛ زیرا برگ سیر تازه در فصل پاییز و زمستان در بازار در دسترس است و شما می توانید این خورش را با مواد غذایی تازه تهیه کنید. سیر قلیه، طرز تهیه ساده ای دارد و به سرعت در خانه آماده می گردد. این خورش با فواید فراوان و طعمی دلچسب، هر سیلقه ای را راضی خواهد نمود؛ پس در درست کردن آن درنگ نکنید.
آیا در پی طرز تهیه سیر قلیه دو نفره می شد؟ اگر دوست دارید یک سیر قلیه خوشمزه در خانه درست کنید، دست به کار شوید و از طرز تهیه خورش سیر قلیه ارائه شده در این مقاله بهره ببرید. اگر پیروز به درست کردن این خورش خوشمزه شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگ کردن خبرنگاران در اینستاگرام ([email protected])، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. ضمناً در صورت تمایل، تجربیات خود را با ما و دیگر کاربران خبرنگاران در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.
منبع: کجارو / مجله کسب و کار بازده / نمناک / chishi.ir / افق کوروش