سورن گازسوز توربو؛ قوی ترین خودروی ایرانی از ری را هم قوی تر
به گزارش تور کانادا، سورن توربو گازسوز با موتور 170 اسب بخاری ؛ قوی ترین خودروی ملی ایران خودرو با مصرف کمتر و پیمایش هزار کیلومتری چگونه است؟
خبرنگاران - امین آزاد : سورن توربو گازسوز یکی از برترین پیشرانه های مناسب برای ایران را در کاپوت خود دارد.
یکی از برترین پروژهای یک دهه اخیر ایران خودرو که به دلیل مدیریت غلط چند سالی است اجرایی نشده است. حالا به جای آنکه در کاپوت تارا تازهترین خودرو ایران خودرو جای گیرد، همچنان با مدیریت غلط داخل کاپوت سورن جای گرفته است. خودرویی که پلت فرم قدیمی دارد. پلت فرم قدیمی که از پژو 405 آمده وسال ها پیش باید کنار گذاشته می شد.
این موتور با توان 170 اسب بخار و گشتاور 250 نیوتن متر، نه تنها از تارا توربو و ری را قوی تر است، بلکه در مصرف و نگهداری هم مالی تر عمل می نماید.
بازگشت قدرت با گاز طبیعی
موتور تازه EF7 توربو گازسوز محصولی است که از ابتدا بر پایه گاز طبیعی فشرده (CNG) طراحی شده و نه به صورت دوگانه سوز موقت.به گفته مهندس پژوه: در این موتور ما دیگر محدودیت بنزین را نداریم، چون اساس طراحی بر پایه گاز است. همین به ما اجازه داد نسبت تراکم را تا حدود 11.7 بالا ببریم و به قدرت 170 اسب بخار برسیم.
این عدد، برای خودرویی که بر پایه پلتفرم سورن ساخته شده، رقم قابل توجهی است.
چرا دوباره سورن؟
شاید در نگاه اول عجیب به نظر برسد که قوی ترین موتور ایران خودرو روی بدنه ای نصب شده که بیش از دو دهه از عمر طراحی اش می گذرد.بر اساس استراتژی ایران خودرو، سورن محصولی است که زیرساخت تولیدی اش کامل، قطعاتش در دسترس و هزینه ساختش پایین است.با این وجود اگر بازار ایران رقابتی بود باید سورن کنار گذاشته می شد و تارا جایگزین آن می شد.
مدیر پروژه به خبرنگاران می گوید:ما این موتور را برای خودرویی مالی توسعه دادیم. سورن از نظر وزن و ساختار، برترین گزینه برای آغاز بود. در آینده شاید روی تارا هم بیاید، اما فعلاً هدف ما عرضه خودرویی قدرتمند و ارزان است.
موتور ساده و قوی تر
برخلاف موتورهای تازه EFP که به سیستم های پیچیده زمان بندی متغیر و تزریق پیشرفته مجهزند، EF7 توربو گازسوز راه ساده تر اما مؤثرتری را برگزیده است.در این موتور، زمان بندی سوپاپ ها ثابت است اما با تغییر در اجزای داخلی - از جمله کاهش قطر میل لنگ، استفاده از پیستون های سبک تر و سوپاپ های مقاوم تر - راندمان کلی به شکل محسوسی افزایش یافته است.
به گفته مدیر پژوه:وقتی سوخت اصلی گاز باشد، حرارت بالا می رود. ما از آلیاژهایی در سوپاپ و پیستون استفاده کردیم که تحمل دمای زیاد را داشته باشند. در نتیجه دوام موتور حتی از نسخه های بنزینی هم بهتر شده است.
مصرف پایین تر و پیمایش خیره نماینده
یکی از برگ های برنده سورن تازه، پیمایش ترکیبی هزار کیلومتری است. این رقم از ترکیب یک مخزن گاز و باک 60 لیتری بنزین حاصل می گردد.در نسخه های اولیه، قرار بود باک بنزین فقط برای مواقع اضطراری طراحی گردد، اما در نهایت ایران خودرو تصمیم گرفت همان باک بزرگ استاندارد را حفظ کند تا خودرو بتواند سفرهای طولانی تری را بدون نگرانی از نبود جایگاه گاز طی کند.
طبق اعلام ایپکو، مصرف سوخت سورن گازسوز حدود 25 درصد کمتر از سورن های بنزینی است و اندازه آلایندگی آن نیز به 124 گرم CO₂ در هر کیلومتر کاهش یافته؛ عددی که در سطح استانداردهای روز اروپایی قرار گرفته است.
ترمز برقی؛ راه چاره ایرانی برای خلأ موتور توربو
موتورهای توربوشارژ معمولاً در دورهای بالا خلأ کافی برای سیستم ترمز ندارند. در گذشته این موضوع باعث ضعف ترمزگیری در بعضی مدل های توربو می شد.اما در سورن تازه، ایپکو از یک پمپ خلأ برقی استفاده نموده است، این تغییر باعث شده عملکرد ترمز در سرعت های بالا کاملاً پایدار بماند و رانندگی اطمینان بخش تر گردد.
قدرت کامل بدون تلفات گیربکس
برخلاف مدل های تارا و ری را که با گیربکس اتوماتیک عرضه می شوند، سورن گازسوز توربو از گیربکس 6 سرعته دستی بهره می برد.مدیر پروژه دلیل را این طور شرح می دهد:گیربکس های اتوماتیک معمولاً 10 تا 20 درصد از توان موتور را تلف می نمایند. ما خواستیم تمام قدرت 170 اسب بخار به چرخ ها برسد.
نتیجه آن است که شتاب و کشش سورن گازسوز روی گاز از تارا EFP حدود 10 درصد بالاتر است. در آزمایش های میدانی، کشش خودرو در دنده های بالا چشمگیر گزارش شده است.
تغییرات موتور
آنالیز های فنی نشان می دهد تقریباً تمام اجزای موتور با هدف کاهش اصطکاک بازطراحی شده اند:
قطر میل لنگ کاهش یافته تا تلفات مکانیکی کم گردد.
رینگ های پیستون نازک تر و دارای پوشش ضدسایش اند.
پمپ روغن با دبی بالاتر جایگزین شده تا جریان پایدار حفظ گردد.
از روغن 0W20 استفاده شده تا روانی بیشتر و مصرف کمتر حاصل گردد.
کویل جرقه با توان بالاتر برای تراکم زیاد به کار رفته است.
همه این تغییرات در کنار هم، توانسته اند ترکیب نادری از قدرت، دوام و صرفه جویی را در یک موتور گازسوز بومی ایجاد نمایند.
مقایسه فنی سه خودروی توربوی ایران خودرو
| ویژگی ها | سورن توربو گازسوز (EF7-CNG) | تارا EFP توربو | ری را EFP توربو |
|---|---|---|---|
| نوع موتور | EF7 توربو پایه گازسوز | EF7 توربو پلاس بنزینی | EF7 توربو پلاس بنزینی |
| توان خروجی | 170 اسب بخار | 160 اسب بخار | 160 اسب بخار |
| گشتاور | 250 نیوتن متر | 240 نیوتن متر | 240 نیوتن متر |
| نوع گیربکس | 6 سرعته دستی | 6 سرعته اتوماتیک | 6 سرعته اتوماتیک |
| پیمایش ترکیبی | حدود 1000 کیلومتر | 600 کیلومتر | 600 کیلومتر |
| مصرف سوخت (معادل) | حدود 5.5 لیتر در صد کیلومتر | 7 لیتر | 7 لیتر |
| ضریب تراکم | 11.7:1 | 10.5:1 | 10.5:1 |
| نوع سوخت اصلی | گاز طبیعی (CNG) | بنزین | بنزین |
| سیستم ترمز | بوستر برقی با پمپ خلأ مستقل | - | - |
| آلایندگی CO₂ | 124 گرم در کیلومتر | 150 گرم | 148 گرم |
قدرت 170 اسب روی گاز، تنها 113 اسب روی بنزین
با وجود قدرت چشمگیر موتور EF7 توربو گازسوز در حالت CNG، عملکرد آن در حالت بنزینی به طور محسوس کاهش می یابد.دلیل این موضوع، طراحی پایه موتور برای سوخت گاز است که نسبت تراکم بالاتری دارد و در صورت استفاده از بنزین می تواند باعث احتراق زودرس یا آسیب به قطعات داخلی گردد.
به همین خاطر، واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECU) در حالت بنزینی به صورت اتوماتیک فشار توربو و زمان جرقه را محدود می نماید تا از موتور محافظت گردد.نتیجه این است که توان خروجی از 170 اسب بخار به حدود 113 اسب بخار کاهش می یابد و گشتاور از 250 نیوتن متر به 180 نیوتن متر می رسد.
مهندس پژوه در شرح این تفاوت می گوید:موتور برای گاز تنظیم شده است. بنزین فقط سوخت اضطراری است تا خودرو بتواند خودش را به نزدیک ترین جایگاه CNG برساند.
با این حال، در حالت گاز، موتور با راندمان بالا و پاسخ دهی سریع عمل می نماید و افت توان در حالت بنزین تأثیری بر کارکرد کلی خودرو در استفاده روزمره نخواهد داشت.
اشتباه بزرگ
این پروژه یکی از برترین پروژه های توسعه موتور در ایران بر اساس شرایط ایران است اما استفاده از آن در یک پلت فرم قدیمی و در خودرو سورن اشتباه بزرگ ایران خودرو است.
منبع: بیت ران