گنبد حرم امام علی چرا طلایی شد؟ - تور کانادا

حدود 280 سال پیش، وقتی نادرشاه افشار به زیارت نجف رفت، دستور داد کاشی های سبزرنگ صفوی گنبد و دو گلدسته حرم امام علی (ع) را که بجا مانده از معماری شیخ بهایی بودند، با خشتهای طلا جایگزین نمایند. به این ترتیب گنبد که تا پیش از آن، پوشش کاشی کاری داشت، طلاکاری شد.

تعمیر و طلاکاری گنبد، گلدسته ها و ایوان حرم هزینه سنگینی داشت، با این حال نادرشاه علاوه بر تأمین آن، هدایایی به خزانه علوی پیشکش کرد که می گویند هنوز در خزانه مانده است. رضیه بیگم، همسر نادرشاه افشار نیز در این نوسازی دستی داشت. وقفی کرد که خرج کاشی های آستان از آن محل تأمین شد.

اقدام نادرشاه افشار به چشم شیعیان آمد و در این وصف اشعاری به زبانهای فارسی، عربی، ترکی و هندی سرودند که آثار آنها در ایوان طلا بجای مانده است.

در زمان رژیم بعث و به دستور صدام کتیبه گریو گنبد برداشته شد و فقط نمایی آجری باقی ماند. بعدها نیز خسارتها و آسیبهای فراوانی به این حرم و گنبد وارد شد.

ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران پس از سقوط رژیم بعث به عنوان متولی بازسازی و توسعه اعتاب مقدس در مرحله اول کتیبه گریو گنبد را به شکل اول خود با رعایت حفظ ارزش میراث فرهنگی زیر نظر کارشناسان احیاء و نصب کرد و در مرحله دوم به مقاوم سازی، بازسازی، آبکاری و نصب خشت های قدیمی گنبد حرم با حفظ ارزش میراث تاریخی اقدام کرد. آن موقع بسیاری از خشتها که اثر گلوله روی آنها نشسته بود، بازسازی و جایگزین شد.

ایوان طلا در حرم امام علی (ع) که 40 متر ارتفاع و 45 متر طول دارد نیز به خواست نادرشاه در سال 1121 خورشیدی (1156 قمری) طلاکاری شد.

از داخل ایوان طلا دری به داخل رواق باز می گردد و چهل چراغ زیبایی در وسط ایوان نصب شده که هدیه ناصرالدین شاه است.

قبلا در مقابل این ایوان حوض بزرگی قرار داشت که به نام کوثر مشهور بود.

در شمال و جنوب این ایوان، دو گلدسته زرین به ارتفاع 35 متر برافراشته شده که بعضی از آیه های سوره آدینه روی آنها کتیبه نگاری شده است.

در میان ایوان طلا و در کنار در ورودی رواق، چکامه ای فارسی از عرفی شیرازی به خط محمدجعفر اصفهانی نصب شده که به ستایش علی بن ابیطالب (ع) پرداخته است.

اشعار فارسی که بیشتر بجا مانده از معماری شیخ بهایی است و از دوره بازسازیهای نادرشاه افشار باز مانده، در زمان رژیم صدام با حمله توپ و تانک تخریب و بعدها جای خالی آنها با خشتهای طلا پوشانده شد. اما بعدها که پروژه بازسازی و توسعه این حرم به ستاد بازسازی عتبات عالیات سپرده شد، اشعار عینا بازسازی و دوباره نصب شد.